احتمالا نام ابزارآلات بادی به گوشتان خورده است. این ابزارها با استفاده از هوای فشرده تولید حرکت مکانیکی می کنند که این حرکت به نسبت نوع کارکرد ابزار ممکن است چرخشی، رفت و برگشت، فشاری، ضربه و… باشد. حال سوالی که مطرح می شود این است که نیرو محرکه ی این ابزار از کجا تامین می گردد.
به دستگاهی که باد یا هوای فشرده را برای تامین نیروی ابزارآلات بادی تولید می کند کمپرسور باد، کمپرسور هوا، پمپ باد یا پمپ هوا می گویند. در این مقاله همراه ما باشید تا کمپرسور هوا را بهتر بشناسیم و با انواع آن و مشخصات فنی اش آشنا شویم.
کمپرسور هوا چیست؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که کمپرسور هوا در واقع وسیله ای است که از آن برای فشرده کردن هوا و یا کم کردن حجم آن استفاده می شود. این فشرده سازی توسط انرژی مکانیکی انجام می شود و قادر است هوا را با سرعت بالا به درون مخزن کمپرسور مکش کرده و فشرده سازی کند.
انواع کمپرسور هوا
کمپرسور هوا به لحاظ مکانیزم عملکرد، نوع استفاده، حجم تولید هوای فشرده و… به چندین دسته مختلف طبقه بندی می شوند. به عنوان مثال میتوان به مدل صنعتی، فشرده، کمپرسورهای یخچالی (محوری)، کمپرسورهای سانتریفیوژ (توربو) و … اشاره کرد.
یکی از انواع این کمپرسورها، کمپرسور اسکرو می‌باشد. اگر بخواهیم به صورت ساده کمپرسور اسکرو را تعریف کنیم به طور کلی این سیستم دارای دو روتور مار پیچی نر و ماده می باشد. این دو روتور مارپیچی وقتی در حال دوران هستند، عمل فشرده سازی هوا را انجام می‌دهند. عمل فشرده سازی کمپرسور هوا اسکرو، بسیار قابل اعتماد بوده و قابلیت این را دارد که به صورت پیوسته هوای فشرده تولید کند.
انواع کمپرسور اسکرو
کمپرسور صنعتی اسکرو به طور کلی در دو دسته طبقه بندی می شود:
کمپرسور اسکرو بدون روغن یا کمپرسور اویل فری (Oil Free Compressor)
در کمپرسور هوا اسکرو بدون روغن همانطور که از نامش پیداست هیچ گونه روغنی استفاده نشده است. در واقع قطعات موجود در این پمپ باد نیازی به روغنکاری ندارند. صنایع از این کمپرسورها در مشاغل حساسی که نباید هیچ گونه نشتی روغن در آن وجود داشته باشد استفاده می کنند. صنایع دارویی و غذایی از این نوع مشاغل هستند. اما باید توجه داشت که بدون روغن بودن اسکرو باعث افت عملکرد آن می شود. برای مثال زمانی که نیاز به هوا با فشار بسیار بالا باشد این کمپرسورها نمی توانند عملکرد مناسبی داشته باشند و دمای بسیار بالا را نیز نمی توانند تحمل کنند.
کمپرسور اسکرو روغنی یا کمپرسور اسکرو اویل اینجکت (Oil Injected Compressor)
همانطور که احتمالا حدس زده اید در کمپرسورهای هوای اسکرو روغنی، برای خنک کاری و کم کردن اصطکاک بین قطعات به همراه هوای وروردی به کمپرسور، روغن تزریق می گردد. این مدل در مشاغلی که حساسیت کمتری به روغن دارند استفاده می شود. این روغن در انتها همراه با هوای فشرده شده از خروجی کمپرسور خارج می گردد. که با استفاده از فیلتر روغن از هوای فشرده جدا سازی شده و به مخزن ذخیره روغن باز گردانده می شود. در کمپرسور اسکرو اویل اینجکت بعد از جدا سازی روغن، مقدار جزئی روغن همراه هوا وارد سیستم می گردد. در صورتی که وجود این مقادیر از روغن برای دستگاه های مصرف کننده هوای فشرده باعث آسیب رساندن و کاهش راندمان نشود استفاده از این مدل کمپرسور ارجح است.
کاربرد کمپرسور هوا چیست؟
کمپرسور هوا کاربردهای بسیار وسیع و متنوعی در صنایع بزرگ و کوچک دارد. از یک طرف می توان به تعمیرگاه ها و گاراژهای تعمیر خودرو اشاره کرد و از طرف دیگر مطب های دندانپزشکی از این دستگاه بهره می برند. در ساختار بسیاری از لوازم خانگی مثل یخچال و کولرگازی نیز رد پای کمپرسور هوا را می توان دید. چند نمونه از صنایعی که از کمپرسور هوا به عنوان نیرو محرکه استفاده می کنند به شرح زیر می باشد.
- چوب و مبلمان‌سازی
- خودرو سازی
- صنایع غذایی
- صنایع دفاعی
- حمل و نقل
- معادن
- تجهیزات پزشکی
کلام آخر
امروزه با افزایش استفاده از کمپرسورهای هوا در کارگاه ها و کارخانه های مختلف نیاز به آشنایی مختصر با این دستگاه ضروری است. تیم تحریریه ابزار یراق بهروز قصد دارد در سلسله مقالاتی به معرفی انواع کمپرسور و مشخصات فنی آنها بپردازد. همچنین مشتریان عزیز می توانند انواع کمپرسورها در برندهای هیوندای، رونیکس و … را در سایت ابزار یراق بهروز مشاهده و خریداری نمایند.
